Namazlarda Mekruh Olan ve Olmayan Okunuşlar ile İlgili İlmihal Bilgileri 

Namazlarda Mekruh Olan ve Olmayan Okunuşlar ile İlgili İlmihal Bilgileri 

Namazlarda gerçek bir nakil ile sabit yedi kıraattan yani Kur’ân okunuşundan herhangi biri seçilebilir. Fakat tuhaf olabilecek kıraatların seçilmesi mümkün değildir. Çünkü böyle bir okuyuşun, bu durumu anlayamayan bazı kişilerin günaha girmelerine sebebiyet vermesi kaçınılmazdır. Bu noktada Hanefi İmamları, Hafs’ın Asım ile Ebû Amr’dan olan kıraatları seçmişlerdir.

Kur’ân-ı Kerîm’i namazda sırasına uyarak okumakta herhangi bir sakınca mevcut değildir. Ancak mukim yani ikamet halinde olan bir kişi için sünnet olan, Mufassal adı verilen sureleri okumasıdır.

*Fatiha suresinden sonra, bir miktar daha Kur’ân okunması gerekli olan rekâtlarda tam bir sure okunması en faziletlisidir. Bununla birlikte herhangi bir surenin bir bölümü bir rekatta, diğer bölümü de öteki rekatta okunabilir. Böyle yapmakta kerahet yoktur.

*Namazın bir rekatında bir surenin sonunu, diğer rekatında ise başka bir surenin sonunu okumakta da bir sakınca yoktur. Böyle yapmak sahih kabul edilen görüşe göre mekruh değildir.

*Namazın bir rekatında bir surenin başından ya da ortasından, diğer rekatte ise başka bir surenin başından ya da sonundan okumakta da aynı şekilde yine kısa bir sure okumakta da kerahet bulunmamaktadır. Ancak en iyisi, bir zorunluluk olmadıkça böyle okumamaya gayret göstermektir.

*Namazın bir rekatında bir sure, diğer rekatında arada iki ya da daha fazla bulunmak üzere aşağı doğru başka bir sure okunmasında sakınca yoktur. Ancak arada bir surenin olması mekruh sayılmaktadır. Diğer yandan terk edilen bir sure, önce okunan sureden en az 3 âyet miktarı uzun bulunuyor ise bu durumda mekruh sayılmaz.

*Namazda bir surenin bir âyetinden, arada en az 2 âyet olmak üzere başka kısmına yani başka âyetine geçmek mekruh görülmez. Ancak mecbur kalınmadıkça böyle bir okuyuş yapılmamalıdır.

*Bir rekatta iki sure toplanarak okunabilir. Ancak arada bir ya da birkaç sure bırakılmış olur ise bu mekruh kabul edilir. Bununla birlikte farz namazlarda iki surenin bir rekatta birleştirilip okunmaması daha iyi olacaktır.

*Zorunlu bulunmadıkça, bir rekatta bir âyetten diğer âyete geçilmemelidir. Zira bu mekruhtur. Aralarında 3 âyet olsa dahi mekruhtur. Eğer ki kişi yanılarak böyle bir geçiş yapmış olur ve sonra hatırlarsa, bu âyetler sıraları üzere yeniden okunmalıdır.

*Namazda Kur’ân okunur iken bir âyet yerine başka bir âyet okunursa o halde şunlara bakılır; Eğer tam bir duraklamayla durduktan sonra başka âyete başlanmış ise namaz bozulmaz. Ancak duraklama yapılmadan okunan âyete başka âyet bitiştirilmişse ve mana değişmemiş ise yine namaz bozulmamaktadır. Eğer mana değişmiş ise bu durumda bütün fıkıh alimlerince namaz bozulmuş kabul edilir.

*Naamazda bir âyet-i kerîme tekrarlanırsa, bir sure bir rekâtta 2 kere okunursa ya da bir sure iki rekâtta da okunursa şu duruma bakılır; Eğer bu namaz yalnız başına kılınmış bir nafile namazı ise mekruh sayılmaz. Ancak farz namazı ise unutmak ya da başka bir sure bilmemek gibi herhangi bir özür olmadıkça mekruh kabul edilir.

*1. rekâtta Nas suresi okunursa, ikinci rekâtta da bu surenin okunması uygun görülür. Bunun sebebi ise tekrar etmenin, geriye dönüp okumaktan daha iyi olması olarak gösterilebilir. Fakat hatim ile namaz kılan bir kişi,1. rekâtta muavvizeteyn surelerini okumuşsa, 2. rekâtta Fatiha suresinden sonra Bakara’dan bir miktar okuyabilir. 2. rekâtta, 1. rekâtta okunan surenin üzerindeki sureyi okumak mekruh olmaktadır. Bu okuyuş bilerek yapılmamış ise mekruh olmaz. Bununla birlikte kişi okumaya başlamış ise de terk etmemelidir. Zira bu durumun, nafile namazlarda mekruh olmadığını söyleyen alimler mevcuttur.

*Namazda Sübhaneke suresini, Eûzü Besmeleyi ve Amîn lâfzını açıktan okumak mekruh kabul edilmektedir.

*Ayakta okunan âyetler rüku halinde bitirilir ise bu da mekruhtur. Okunan âyetleri ve sureleri namaz içinde parmak ile saymak, İmam Azam’a göre mekruh görülmektedir. Diğer 2 imama göre ise bunda herhangi bir sakınca mevcut değildir.

*Nafile namazların 1. rekâtlarını, 2. rekâttan uzun tutmak mekruh olmaktadır. Fakat Peygamber Efendimizden nakledilen bir hadîs var ise mekruh kabul edilmez. Örneğin; Anlatılan bir rivayete göre, Peygamber Efendimiz vitir namazının 5. rekatında, A’lâ suresini, 2. rekatında Kâfirûn sûresini ve 3. rekatında İhlâs suresini okumuştur. İmam Muhammed’e göre ise sadece teravih namazlarında 1. rekâtlar 2. rekâtlardan daha uzun okunabilir.

*Farz namazlar ile nafile namazlarda, 2. rekatları 1. rekatlardan daha uzun tutmak mekruh bir okuyuştur. Ancak nafile namazlarda 3. rekatları 1. ve 2. rekâtlardan uzun tutmakta hiçbir sakınca bulunmamaktadır. Çünkü nafile namazları, her 2 rekât müstakil bir namaz olarak sayılmaktadır.

*Farz namazlarda ve cemaat ile kılınan namazlarda, okunan âyetlerden ötürü namaz kılmakta olan bir kişi: “Ya Rabbi! Beni ateşten koru. ” diye dua ederse ya da Yüce Allah’tan mağfiret dilerse bu durum mekruh olur. Ancak tek başına nafile namaz kılan bir kişinin bu şekilde dua etmesinde herhangi bir sakınca mevcut değildir.

*Namazlarda sünnet miktarı Kur’ân okunduktan sonra, kişide bir şaşırma ya da tutukluk olursa, hemen rükûa gidilmeli, başka bir âyet ve sûreye geçilmemelidir. Ancak henüz sünnet miktarı okunmamış ise başka bir yere geçilmesinde kerahet yoktur.

*Kur’ân-ı Kerîm, özellikle farz namazlarda yavaş bir şekilde ve harfler belirtilerek okunmalıdır. Teravih namazlarda ise yavaş ve hızlı okuyuş arasında bir kıraat yapılmalıdır. Diğer gece namazlarında hızlıca okunmasında sakınca yoktur. Ancak bu durumda mana anlaşılabilecek bir biçimde bulunmalı ve tecvid hatası olmamalıdır.

*Namazda ya da namaz dışında sesli olarak Kur’ân okunur iken okuyuşu süslemek veya yalnızca sesi güzelleştirmek için makamlı bir şekilde okumak iyi görülmüştür. Çünkü bir hadîs-i şerîfte, Kur’ân-ı Kerîm’i sesleriniz ile bezeyiniz şeklinde buyrulmuştur. Yeter ki kelimelerin aslı bozulmasın, mana değişmesin ve tecvid kurallarına uyulmuş olsun. Harfler uzatılmış olarak 1 ya da 2 iki harf gibi okunmasın.