Abdestin Mahiyeti Hakkında İlmihal Bilgileri
Abdest almak, belli organları usulüne uygun olarak yıkamaktan ve mesh etmekten ibaret olan bir temizlik, itaat ve ibadettir. Güzel oluşu ve temizliğe yardımcı olmasından ötürü abdest için “vuzu” tabiri de kullanılmaktadır. Abdestin manevi yönden birçok faydası ve sevabı olduğu gibi maddi olarak da pek çok yararı bulunmaktadır. 5 vakit abdest alan bir Müslüman, temizliğe riayet etmiş olacağından, temizliği bir alışkanlık haline getirip kendini birçok hastalığa sebep olabilecek kirli durumlardan koruma altına almış olacaktır. Bu noktada abdest üzerine belirtilen hadislere kısaca değinecek olursak; “Abdest üzerine abdest, nur üzerine nurdur.”, “Her kim emrolunduğu gibi abdest alır ve emrolunduğu şekilde namaz kılarsa, geçmiş günahları bağışlanır.” gibi önemli ve anlamlı kelamlara erişmiş olacağız.
Abdestin Mahiyeti Hakkında İlmihal Bilgileri
Bilindiği üzere namaz gibi önemli bir ibadet görevini yerine getirmek amacı ile abdest alınması zorunlu tutulmuştur. Bu görevi yerine getirmek için abdest almak, aynı zamanda namazın gerekliliklerinden biridir. Zira abdesti bulunmayan bir kişi namaz kılamaz, kabeyi tavaf edemez, bir muhafaza içerisinde bulunmaksızın Kur’an’ı Kerîm’i tutamaz, Kur’an’ın tam bir ayeti ya da bir kısmının yazılı olduğu hiçbir levhaya el süremez. Çünkü bunları yapmak abdestsiz bir kimseye haramdır. Ancak Kur’an-ı Kerîm’i ezberden veya karşıdan mushaf’a bakarak abdestsiz okuyabilmektedir. Akıl sağlığı yerinde olan ve buluğ çağına erip su kullanmaya gücü yeten her Müslüman, gerektiği vakitlerde abdest almak ile sorumlu tutulmuştur.
Abdestin Farzları Nelerdir?
4’e ayrılan abdestin farzları sırası ile şu şekildedir:
*Yüzü 1 kere su ile yıkamak,
*2 eli dirsekler ile birlikte 1 defa yıkamak,
*Her 2 ayağı topuklar ile beraber 1 kere yıkamak,
*Başın dörtte birini ıslak elle ve kullanılmamış olan temiz su yaşlığı ile 1 kere mesh etmek.
Yüzün yıkanması olayı, iki kulak memesi, arasındaki yer ile alnın saç biten yerinden itibaren çene altına kadar olan kısmın yıkanması şeklinde olmalıdır. Kulaklar ile sakal arasında bulunan kılsız kısımlar da yüzden sayılmaktadır. Tüm bu kısımları su ile 1 kere yıkamak abdestin farzlarındandır. Sakal sık olur ise onun üstünü yıkamak kafi gelecektir, ayrıyeten altındaki deriyi de yıkamak gerekmez. Fakat sakal seyrek olur ise altındaki deri kısımları da yıkamak gerekmektedir. Dirsekler bölümü ki bunlara “Mirfak” adı verilmektedir. Elleri dirsekler ile birlikte yıkamak farz olmakla beraber dirseklerden daha yukarısını yıkamanın hiçbir zorunluluğu bulunmamaktadır.
Ayakların 2 taraflarında yer alan ve topuk adı verilen şişkin kısımların yıkanması gereklidir. Ancak bunların daha yukarısını yıkamaya gerek yoktur. Başı mesh etme konusuna gelirsek: başın ön kısmına alın ile arkaya doğru mesh edilmesi faziletli olandır. Mesh edilen yer 2 kulağın üstüdür. Bu kısımdaki saçların üstüne mesh edilmesi yeterli olmaktadır. Ancak bu kısımdan aşağı sarkan saçların üzerine mesh edilmesi, başın üzerinde topak şeklinde olsalar bile kafi değildir. Malikî ve Hanbelî mezhebine göre, başın tamamının mesh edilmesi vaciptir. Şafiîlere göre ise en az 1 parmak mesih yapılması yeterli kabul edilmektedir.